Medical taping kan oplossing bieden bij hooikoorts

Hoe kan Medical Taping bij hooikoorts werken?

Het uitgangspunt van de elastische tapemethode is dat via een externe huidprikkeling reflectoir invloed kan worden uitgeoefend op de bij het innervatiegebied behorende weefselstructuren van ruggenmergsegmenten. De kinesiotape, die direct op de huid wordt aangebracht, stimuleert huidsensoren, die op hun beurt het neurogene stelsel in het lichaam prikkelen.

Hoe werkt een allergische reactie in het lichaam?

Hooikoorts is een allergische reactie op de pollen van struiken, grassen en bomen. Bij hooikoortspatiënten reageert het afweersysteem meteen zodra stuifmeel in het lichaam komt. Het lichaam maakt dan de afweerstof IgE (Immunoglobine E) aan. IgE bindt zich aan mestcellen (mastocyten) en aan basofiele granulocyten. Mestcellen bevinden zich voornamelijk in de slijmvliezen van de luchtwegen, darm en huid.
Basofiele granulocyten zijn witte bloedcellen met granulen (blaasjes met een eigen membraan in het cytoplasma van bepaalde cellen in het lichaam). In de granules zijn verschillende stoffen opgeslagen zoals histamine. DE IgE receptoren zitten op het membraan van de cel waar zich de stuifmeelkorrels aan binden. Deze stuifmeelkorrels zijn antigenen. Histamine komt vrij en zorgt voor de allergische reacties die kenmerkend zijn bij hooikoorts. De bloedvaten verwijden en gaan lekken. Tevens zorgt het ervoor dat de gladde spiercellen in de longen gaan samentrekken.

Segmentale verklaring voor de mogelijke werking van de tape

In het lichaam bestaan segmentale relaties. Er is een wisselwerking tussen de spieren, botten, huid, organen en de regelsystemen. Tot die regelsystemen behoren het sympathische zenuwstelsel (zorgt voor o.a. meer lucht in de longen) en het parasympatische zenuwstelsel (zorgt voor rust en herstel).

Bij hooikoorts spelen de longen en het immuunsysteem een belangrijke rol. De reflexzone ’s van de longen in het bindweefsel liggen met name thoracaal op de rug. De sympathische innervatie (zenuw aansturing) voor de longen liggen in de segmenten Th2-Th5.

De parasympatische aansturing verloopt over de 10e hersenzenuw (nervus vagus). Deze belangrijke zwevende langste hersenzenuw, ontspringt uit de hersenstam en heeft vertakkingen naar vitale organen in het lichaam. De behandeling met tape bestaat uit segmentale ondersteuning door een dorsale rugtape die wordt aangebracht in dit longgebied. Een mogelijke verklaring van verminderende klachten kan worden gezocht in de kalmerende werking van het allergisch reactiemechanisme. Het sympathische systeem komt tot “rust”.

Mechanische verklaring voor de mogelijke werking van de tape

In de literatuur wordt gesproken over het bindweefsel (fascia) dat een grote rol speelt bij de immunologische afweer. De fascia komt voor in verschillende structuren en diktes, het is een netwerk dat door het gehele lichaam loopt. Een verstoring in dit netwerk kan klachten geven in het lichaam, waardoor spanningsverschillen ontstaan. Het lichaam kan deze spanning zelf oplossen, maar behandeling is vaak nodig voor een sneller herstel van de balans.

De fascia bevat veel sensoren. Door het aanleggen van de tape op de huid geef je een sensorische prikkel aan de fascia, waardoor een andere spanning ontstaat; het bindweefsel komt tot rust. Dit heeft dan weer een positieve invloed op het immuunsysteem, waardoor het lichaam bij hooikoorts minder zal reageren en stoffen aanmaakt voor een allergische reactie.

Vermoedelijk heeft de spanning van de fascia en/of de prikkeling van de sensoren in de huid een positief effect op de invloed van het immunoglobuline IgE en daardoor indirect op het vrijkomen van histamine.

Hoe vaak tapen?

Uit de eerste evaluatie is gebleken dat na 1x tapen al een positief effect merkbaar is, maar door een tweede tape na 1 week nogmaals toe te passen kunnen klachten nog sterker afnemen. Een eventuele derde tape in de week erna kan een nog beter resultaat opleveren, maar de daling van klachten bij een derde tape is minder significant. Geadviseerd wordt de tape minimaal 5 dagen te laten zitten en na een week de volgende tape (indien nodig) aan te brengen.

Resultaten Medical Taping bij hooikoorts pilot studie (analyse evaluatieformulieren 2016)

84% Van de hooikoortspatiënten geeft aan dat de klachten afnemen na het toepassen van de hooikoortstape als onderdeel van het Medical Taping Concept. Dit blijkt uit gegevens na het verzamelen van de evaluatieformulieren onder de gebruikers. Deze resultaten van de pilot vragen echter om een uitgebreide studie.

Om specifieker inzicht te krijgen in de heilzame werking van Medical Taping bij hooikoorts, werkten 139 hooikoortspatiënten afgelopen jaar mee aan een testcase. Deze analyse werd uitgevoerd door een aantal fysiotherapeuten en gecoördineerd door Harry Pijnappel. Harry is als docent werkzaam bij FysioTape en is tevens auteur van het Medical Taping Instructieboek, waarvan er inmiddels ca. 25.000 exemplaren, in zeven talen, zijn verkocht. Ook is Harry initiatiefnemer van de website Tapingbase.nl, een overzichtelijke kennisbank die zich met name richt op onderzoek en uitwisseling van informatie over het Medical Tapen. De uitkomsten van het hooikoorts onderzoek zijn in SPSS geanalyseerd en verwerkt door een student Gezondheidswetenschappen aan de Universiteit Twente.

Bij de opzet van deze eerste pilot werd CureTape in twee halve cirkels op de rug, in de longzone, van de deelnemers aangebracht in de vorm van letters C, die met de rug tegen elkaar liggen. Verder werd bij een aantal van de deelnemers tevens de voorzijde van het lichaam (M. pectoralis major) getapet met twee korte stukken CureTape, die vanaf de schouders over de borstspieren werden aangebracht. De deelnemers werd gevraagd de tape vijf dagen te laten zitten. Een groep van 85 personen heeft één tapebehandeling gehad, 26 personen hebben twee keer een hooikoortstape laten aanbrengen en een groep van 22 personen zijn 3 keer getapet.

Conclusies

Belangrijkste uitkomsten van deze pilot

• bij 84% van de deelnemers was er sprake van vermindering van klachten na één, twee en/of drie tapesessies. Bij sommige symptomen was de klachtenvermindering spectaculair en werd een zogeheten VAS-score tot wel 80% behaald
• Bij acht van de negen symptomen gaven deelnemers aan dat de klachten al na één behandeling beduidend afgenomen waren
• Na de tweede tapesessie werd tevens een significant verschil van alle symptomen waargenomen
• Ook na de derde tapesessie namen de klachten nog verder af, echter beduidend minder
• De combi-tape (rug en borst) gaf het beste resultaat

Een loopneus en niesbuien werden voor aanvang van het onderzoek door de deelnemers genoemd als meest irritante symptomen van hooikoorts. Ook jeukende c.q. rode ogen, benauwdheid en een jeukend verhemelte zijn veel voorkomende klachten.

In het algemeen kan worden gezegd dat de negen onderzochte symptomen bij alle deelnemers na één tapebeurt met 18% tot 53% werden verminderd. Die percentages stegen na de tweede tapesessie, afhankelijk van het soort klacht, tot minimaal 38% verbetering en maximaal 83%. Ook na de derde tapesessie werd er nog winst behaald en namen klachten verder af, zei het minder spectaculair dan na de eerste en tweede tapesessie.

Klachten over benauwdheid en een koortsig gevoel zijn bij de geteste cliënten het meest afgenomen, of er nu één, twee of drie keer was getapet. Tevens jeukende en rode ogen waren na twee en/of drie tapesessies met meer dan 60% verminderd.

Loopneus en benauwdheid

Wat verder opviel: voor het beperken van een loopneus en benauwdheid zijn in de meeste gevallen minimaal twee tapesessies nodig. Na de tweede tapebehandeling namen de klachten snel af bij een loopneus met minimaal 39% en bij benauwdheid met minimaal 38%. Na drie tapesessies meldden patiënten met een loopneus een gemiddelde afname van de klacht met 57% en bij benauwdheid met 48%.

Geen wetenschappelijke claim

Let wel: deze testcase legt geen enkele wetenschappelijke claim, hiervoor was het aantal deelnemers, 139 personen, ook te klein. Tevens namen er cliënten aan de testcase deel, die al medicijnen gebruikten tegen hooikoorts. Er is evenmin een meting gedaan naar placebo-effecten, waarbij het effect van de placebo(tape) kon worden afgetrokken van het effect van CureTape.

De resultaten van deze eerste testcase met drie testgroepen zijn dermate hoopgevend dat er dit jaar een breder onderzoek wordt gedaan, waaraan een tiental Fysiotherapiepraktijken meedoen. Uitgangspunt daarbij zal zijn dat alle deelnemers even vaak en op exact dezelfde wijze worden getapet. De tape zal zowel op de rug, als ook aan de voorzijde van het lichaam worden aangebracht. De verwachting is dat met onderbouwing van deze resultaten er een officieel onderzoek kan worden ingediend bij de CCMO.